Vraag aan het CDA, de PVV en de VVD (12 november 2010, kamerlid Ormel, kamerlid Bontes en kamerlid ten Broeke)
Om vijf uur ’s ochtends op 20 juli 1974 begon de Turkse invasie van het eiland Cyprus, om zoals het heette de turkse bewoners te beschermen. Sinds 1983 bestaat op het noordelijk deel van Cyprus een bezetting door Turkije en de Turkse Republiek Noord-Cyprus, die alleen door Turkije wordt erkend. Sinds 2004 is Cyprus lid van de EU, wat niet wordt erkend door Turkije. Waarom onderhandelt de EU sinds juni 2006 met een land voor toetreding, terwijl datzelfde land nog steeds een deel van het grondgebied van een EU-lid militair bezet heeft en dat lidmaatschap van Cyprus niet erkend?

Antwoord van het CDA (8/12/10, kamerlid Ormel)
Ik heb vandaag in een debat met minister Rosenthal nog aandacht gevraagd voor de kwestie Cyprus. Hierbij verwijs ik u naar het verslag AO EU uitbreiding.

Antwoord van de PVV (10/12/10, kamerlid Bontes)
De toetredingsonderhandelingen van de Europese Unie met Turkije zijn op 3 oktober 2005 begonnen. Inmiddels verkeren de onderhandelingen al geruime tijd in een impasse. Het bijna onoplosbare Cyprus-conflict is een belangrijke oorzaak. Desalniettemin blijft de Europese Unie de toetredingsonderhandelingen met Turkije voortzetten, ondanks het feit dat Turkije een deel van Cyprus militair bezet en ondanks het feit dat Turkije het EU-lidmaatschap van Cyprus niet erkend. Men hoopt dat toelating tot de EU het einde van het conflict op Cyprus zal betekenen. Volgens analisten is Cyprus een troefkaart die Turkije pas zal opgeven als vaststaat dat het land daadwerkelijk tot de EU wordt toegelaten. Of dit gebeurt is valt nog te bezien, daar er nu geluiden opgaan dat het heel goed mogelijk is dat de scheiding voor altijd zal blijven bestaan waarbij de rest van de wereld Noord-Cyprus zal moeten erkennen. Zo heeft Rusland al te kennen gegeven hier oren naar te hebben, in ruil voor erkenning van één van zijn vazalstaten in Georgië, Abchazie.
Een andere reden waarom de Europese Unie Turkije als lid wil is omdat men denkt dat Turkije voor stabiliteit in het Midden-Oosten kan zorgen. Het land wordt gezien als een buffer tussen het Westen en het Oosten, die tevens een politieke en diplomatieke brugfunctie kan vervullen bij conflicten in het Midden-Oosten. Maar natuurlijk kan Turkije deze bemiddelingsrol ook spelen zonder dat het lid wordt van de EU. Sinds 1952 is Turkije een gewaardeerd NAVO-bondgenoot en de PVV wil dat Nederland op politiek, militair en economisch terrein goede relaties onderhoudt met dit land. De belangrijkste reden is uiteraard economisch van aard. Het is een dynamisch ontwikkelend land met een groeiende economie. Het land is interessant voor investeerders als productielocatie vanwege de lage lonen. En door zijn vele inwoners wordt Turkije ook een belangrijke afzetmarkt. Maar ook belangrijk als doorvoerland voor energie en grondstoffen is Turkije belangrijk voor de EU. Zo moet de geplande gaspijplijn Nabucco gas uit Centraal Azië bereikbaar maken voor de Europese consument en Europa minder afhankelijk maken van Russische leveranties.
Het Nederlands Centraal Planbureau verwacht dat de handel van Turkije met de EU na toetreding met minstens 1/3 zal toenemen. Of de EU er daadwerkelijk op vooruit zal gaan valt echter nog maar te bezien. Men veronderstelt namelijk ook dat de Europese EU-uitgaven alleen maar zullen toenemen. Volgens het Osteuropa-Institut in München kan Turkije op 14 miljard per jaar rekenen van de EU na toetreding. Nu al ontvangt Turkije tussen de 7 en 20 miljard toetredingssteun per jaar. Als Turkije lid zou worden, dan zou het als grootste en tegelijkertijd armste land van de Unie aanspraak maken op ongeveer 10% van het EU-budget per jaar. Het is niet ondenkelijk dat dit zal leiden tot hogere afdrachten aan de EU.
Toetreding van Turkije tot de EU heeft echter onvermijdelijk tot gevolg dat dit onvermijdelijk nog meer afbreuk doet aan de huidige Europese en Nederlandse identiteit. Dit is voor de PVV onacceptabel. Wij blijven het standpunt behouden dat Turkije nooit lid mag worden van de EU. En zoals gezegd kunnen politieke bondgenootschappen ook op geheel andere wijze invulling hun invulling krijgen. Wij verkopen onze ziel niet voor eventuele (want dat valt nog maar sterk te bezien) economische voordelen. Met Turkije erbij verliest de EU haar West-Europese karakter, en dat was in 1957 bij de verdragen van Rome niet afgesproken. Het was immers niet voor niets dat de Raad in 1987 niet inging op het toetredingsverzoek van Marokko, puur vanwege het feit dat ook dit land cultureel en historisch gezien geen Europees land is.

Antwoord van de VVD (6/1/11, kamerlid ten Broeke)
De VVD is van mening dat Turkije alleen kan toetreden tot de EU indien het voldoet aan alle voorwaarden voor toetreding, inclusief naleving van het Ankara protocol met Cyprus. Wat de VVD betreft is Turkije nu aan zet en moet het in het kader van het Ankara protocol de havens openen voor schepen uit Cyprus. Alleen dan kan wat de VVD betreft een stap worden gezet in de onderhandelingen en kunnen hoofdstukken worden geopend. De EU moet wat de VVD betreft snel een ultimatum geven aan Turkije voor het Ankara-protocol, anders moet worden bezien of de onderhandelingen niet in zijn geheel worden stopgezet.